Урбанизация, загрязнение и сердечно-сосудистые заболевания: новая экология риска
DOI:
https://doi.org/10.52692/1857-0011.2025.1-81.11Ключевые слова:
сердечно-сосудистые заболевания, факторы риска, экологические факторы, загрязнение воздуха, изменение климата, питьевая вода, шумовое загрязнениеАннотация
Сердечно-сосудистые заболевания (ССЗ) являются основной причиной смертности и преждевременных смертей в Республике Молдова, с уровнем 57-58%. В данной работе анализируются факторы сердечно-сосудистого риска, особенно экологические: загрязнение воздуха, шум, изменение климата, токсичные вещества и пассивное курение. Несмотря на достигнутый прогресс, сохраняются значительные различия между странами, подчёркивая необходимость продвижения более здоровой и чистой окружающей среды в Республике Молдова.
Библиографические ссылки
World Heart Federation. World Heart Vision 2030: Driving Policy Change. Geneva: World Heart Federation, 2022 (https://world-heart-federation.org/resource/world-heart-vision-2030-driving-policy- change).
Boshnakova A., Stucke A., Khanzada A., et al. City Heartbeat Index 2024 Findings Report. Geneva: Economist Impact; 2024 (https://world-heart-federation.org/city-heartbeat-index/).
Biroul Național de Statistică al Republicii Moldova. Domenii statistice – Indicatori statistici oficiali. Chișinău (https://statistica.gov.md/ro/statistic_domains)
European Environment Agency. Healthy environment, healthy lives: how the environment influences health and well-being in Europe. Luxembourg: EU Publications Office; 2020, (EEA Report No. 21/2019) (https://www.eea.europa.eu/publications/healthy-environment-healthy-lives).
Timmis A., Aboyans V., Vardas P., et al. European Society of Cardiology: the 2023 Atlas of Cardiovascular Disease Statistics. Eur Heart J., 2024; 45(38):4019–62.
Marfella R., Prattichizzo F., Sardu C., et al. Microplastics and nanoplastics in atheromas and cardiovascular events. N Engl J Med., 2024; 390(10):900–10.
World Health Organization. World Health Statistics 2024: Monitoring Health for the SDGs, Sustainable Development Goals. Geneva: OMS, 2024 (http://world-heart-federation.org/report2024/).
Țăranu M., Scorpan V., Comendant I., et al. Raportul Bienal Actualizat Trei al Republicii Moldova: elaborat pentru a fi raportat către Convenția-cadru a Organizației Națiunilor Unite cu privire la schimbarea climei. Chișinău: Bons Offices SRL, 2021; 304 p.
European Environment Agency (EEA). Beating cardiovascular disease – The role of environment. Luxembourg: Publications Office of the European Union, 2023 (https://www.eea.europa.eu/publications/ beating-cardiovascular-disease).
Agenția de Mediu. Calitatea componentelor mediului monitorizate în Laboratorul de Referință de Mediu, anul 2021. Chișinău: Agenția de Mediu, 2022 (http://www.am.gov.md/).
Agenția de Mediu. Calitatea apei potabile în Republica Moldova (2009–2018). Chișinău: Agenția de Mediu, 2019 (https://am.gov.md/ro/node/449).
Загрузки
Опубликован
Лицензия
Copyright (c) 2025 Вестник Академии Наук Молдовы. Медицина

Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.